Η Διαχείριση και Προστασία της Λίμνης Παμβώτιδας: Ένα μέσο για την Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη του Δήμου Παμβώτιδος

Η Διαχείριση και Προστασία της Λίμνης Παμβώτιδας:
Ένα μέσο για την Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη του Δήμου Παμβώτιδος

Λ. Τάτσης, Μηχανικός Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης

Δ.Π.Μ.Σ. "Περιβάλλον και Ανάπτυξη" Ε.Μ.Π.

5ο Διεπιστημονικό Διαπανεπιστημιακό Συνέδριο του Ε.Μ.Π. και του ΜΕ.Κ.Δ.Ε. του Ε.Μ.Π.
"ΠΑΙΔΕΙΑ, ΕΡΕΥΝΑ, ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ. ΑΠΟ ΤΟ ΧΘΕΣ ΣΤΟ ΑΥΡΙΟ"
Μέτσοβο, 27-30 Σεπτεμβρίου 2007

Ακολουθεί απόσπασμα από την εργασία:



Πρόταση Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης της Περιοχής Μελέτης


• Κέντρο Υποδοχής και Πληροφόρησης Δήμου Παμβώτιδος

Το εξαιρετικά σημαντικό οικοσύστημα της Λίμνης Παμβώτιδας, καθώς και η
ανεκτίμητης αξίας ιστορική κληρονομιά της υπαγορεύουν την λειτουργία ενός τέτοιου
κέντρου υποδοχής και πληροφόρησης των επισκεπτών οιασδήποτε κατηγορίας. Ειδικότερα,
στο συγκεκριμένο κέντρο θα διατίθεται το απαραίτητο πληροφοριακό υλικό, όπως χάρτες,
σκαριφήματα, σχέδια και φυλλάδια, ούτως ώστε οι επισκέπτες να έχουν πλήρη ενημέρωση
της περιοχής μελέτης, αλλά και δυνατότητα προσέγγισης και επιστημονικής εμβάθυνσης σε
ειδικά θέματα, εφόσον το επιθυμούν. Κατάλληλος οικισμός για την εγκαθίδρυση του εν
λόγω κέντρου κρίνεται το Δημοτικό Διαμέρισμα Λογγάδων, λόγω της καίριας γεωγραφικής
του θέσης. Πιο αναλυτικά, βρίσκεται στο κέντρο της περιοχής μελέτης και επομένως είναι
εύκολη η πρόσβαση, ενώ συγχρόνως ο οικισμός των Λογγάδων είναι από τους
μεγαλύτερους οικισμούς του Δήμου Παμβώτιδος και επομένως μπορεί να φιλοξενήσει
αντίστοιχου μεγέθους υποδομές.


• Μουσείο Οικολογικής Ιστορίας Δήμου Παμβώτιδος

Η ύπαρξη ενός μουσείου οικολογικής ιστορίας σε μια τέτοια περιοχή, όπως αυτή της
λίμνης Παμβώτιδας με τον ιδιαίτερα αξιόλογο οικολογικό πλούτο, αποτελεί τουλάχιστον
μια προφανή ανάγκη. Κατάλληλος οικισμός για την εγκαθίδρυση του μουσείου κρίνεται η
Καστρίτσα, εφόσον βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση με τον οικισμό των Λογγάδων, όπου
προτείνεται να χωροθετηθεί το κέντρο πληροφόρησης, ενώ συγχρόνως η περιοχή αυτή
κατέχει περίοπτη θέση ανάμεσα στις υπόλοιπες, λόγω της υψηλής οικολογικής της αξίας.

• Κέντρο Μελετών Δήμου Παμβώτιδος

Η αναγκαιότητα ίδρυσης ενός κέντρου μελετών έχει αναδειχθεί από τη συλλογή,
ανάλυση και αξιολόγηση των στοιχείων της περιοχής μελέτης. Ειδικότερα, το κέντρο αυτό
θα πρέπει να έχει διεπιστημονικό χαρακτήρα και να εδρεύει σε περιοχή, όμορη με το
δυναμικό κέντρο των Ιωαννίνων, αλλά και με τους λοιπούς οικισμούς της περιοχής μελέτης.
Για τους παραπάνω λόγους κατάλληλη θέση αποτελεί ο οικισμός Κατσικάς. Σημειώνεται
ότι ο εν λόγω οικισμός έχει άμεση διασύνδεση με τον Δήμο Ιωαννιτών, καθότι πολλές από
τις λειτουργίες του τελευταίου εκτείνονται στον οικισμό Κατσικά. Πιο συγκεκριμένα, αξίζει
να ειπωθεί ότι εκεί εδράζεται ο Δήμος Παμβώτιδος, αλλά και η Δημοτική Επιχείρηση
Λίμνης Ιωαννίνων (ΔΕΛΙ). Τέλος, ένα άλλο σημαντικό στοιχείο είναι ότι η πρόσβαση στον
οικισμό Κατσικά εξασφαλίζεται άμεσα, τόσο από την περιοχή του πανεπιστημίου, όσο και
από το κέντρο των Ιωαννίνων, λόγω της συχνής αστικής συγκοινωνίας. Επισημαίνεται ότι οι
στόχοι του Κέντρου θα είναι η συλλογή, η καταγραφή και η δημοσιοποίηση στοιχείων από
το φυσικό και ιστορικό Περιβάλλον της περιοχής. Παράλληλα, θα μπορεί να διατελεί
λειτουργίες υποδοχής ερευνητών, σπουδαστών και υπηρεσιακών παραγόντων, οι οποίοι
δραστηριοποιούνται σε θέματα χωρικού-περιβαλλοντικού σχεδιασμού και γεωγραφίας.
Τέλος, διευκρινίζεται ότι το κέντρο αυτό θα ήταν σκόπιμο να λειτουργεί υπό την εποπτεία
του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

• Έργο Ερμηνείας του Περιβάλλοντος

Το συγκεκριμένο έργο αποσκοπεί στην ουσιαστική περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση
των πολιτών και των φορέων που εμπλέκονται στον αναπτυξιακό σχεδιασμό της ευρύτερης
περιοχής των Ιωαννίνων, καθώς και στους αγρότες του λεκανοπεδίου Ιωαννίνων.
Αναλυτικότερα, ο απώτερος στόχος του έργου συνίσταται στην ανάδειξη της ιδιάζουσας
οικολογικής, επιστημονικής και εκπαιδευτικής αξίας της λίμνης Παμβώτιδας, ταυτόχρονα
σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και πλανητικό επίπεδο, καθώς και στην αναγκαιότητα
διατήρησης της υψηλής ποιότητας των υπολοίπων αξιών της (υδρευτική, αρδευτική,
αλιευτική, κτηνοτροφική και κλιματική), δίδοντας έμφαση στις οικονομικές δραστηριότητες
που είναι πιθανό να τις υποβαθμίζουν (Βιομηχανία-Βιοτεχνία) και προτεραιότητα στις
κοινωνικές ομάδες, οι οποίες είναι άμεσα εμπλεκόμενες στις διαχειριστικές επεμβάσεις,
αλλά και στη βασική κατηγορία χρηστών των υγροτοπικών πόρων. Στο πλαίσιο των
παραπάνω προτείνονται τα εξής:

1. Διεξαγωγή σεμιναρίων επιμόρφωσης των ομάδων ειδικού ενδιαφέροντος (υπάλληλοι
των ΟΤΑ και των υπηρεσιών που εμπλέκονται στη διαχείριση της λίμνης, αγρότες και
ψαράδες του Λεκανοπεδίου Ιωαννίνων, κάτοικοι της πόλης των Ιωαννίνων), στα
οποία θα περιλαμβάνεται επιπρόσθετα η ουσιαστική ενημέρωση των αγροτών για τους
νέους αγροπεριβαλλοντικούς κανονισμούς.

2. Καθιέρωση του θεσμού του "φεστιβάλ της λίμνης" δύο φορές το χρόνο (Ιούνιο και
Σεπτέμβριο) στους χώρους της Πλατείας Μαβίλη Ιωαννίνων και στην παραλίμνια οδό,
προκειμένου έτσι να δοθεί η δυνατότητα ενημέρωσης στο ευρύ κοινό αναφορικά με τη
σχέση των κατοίκων με το λιμναίο οικοσύστημα, τις απειλές που αντιμετωπίζει η
λίμνη Παμβώτιδα από τις ανθρώπινες δραστηριότητες και τη βελτίωση της ποιότητας
διαβίωσης τους, η οποία πρόκειται να επέλθει μέσα από την προστασία της και την
ανάπτυξη του αισθήματος σεβασμού απέναντι σε αυτήν.

3. Χάραξη εκπαιδευτικών διαδρομών στη Νήσο Ιωαννίνων, στα εσωτερικά μονοπάτια
και στο υφιστάμενο δάσος.

4. Τέλος, διαμόρφωση υπαιθρίων χώρων περιβαλλοντικής αγωγής στην περιοχή των
υγρολίβαδων, έναντι του παραλίμνιου αναψυχικού κέντρου, όπου προτείνεται η
δημιουργία παρατηρητηρίου της ορνιθοπανίδας, καθώς και η τοποθέτηση
εκπαιδευτικών πινακίδων.